In mijn vorige schrijfsel over kernenergie beschreef ik de standpunten van Greenpeace (en met hen vele milieuactivisten) aangaande deze manier van energieopwekking.
In mijn ogen hebben voorstanders van kernenergie echter ook geen probleem met het verspreiden van misinformatie en het aanhangen van dogma’s.
Hieronder een aantal claims van de kernenergielobby en mijn kritiek daarop:
– Kernenergie is goedkoop
Volgens sites zoals http://www.atoomstroom.nl/faq.php is kernenergie goedkoop. Wat er niet wordt verteld is dat kernernergie vaak met behulp van subsidies en overheidssteun wordt opgezet. Zo wordt in Frankrijk 70 procent van de elektriciteit opgewerkt door middel van kerncentrales. De instanties die de kerncentrales beheren zijn deels in handen van de Franse en Duitse overheid. Zodra overheden zich intensief gaan bemoeien met energieopwekking wordt het redelijk moeilijk om te bepalen wat de kosten nu echt zijn.
Verder vergt kernenergie grote investeringen. Het is complexe high-tech, de gebruikte materialen moeten van hoge kwaliteit zijn en hoogopgeleide technici en natuurkundigen zijn onmisbaar.
Later, als een kerncentrale te oud is moet deze buiten gebruik worden gesteld en behoedzaam worden ontmanteld. Door de inwerking van straling zal het inwendige van een reactor tijdens het gebruik radioactief worden en dat ook lange tijd blijven na het buiten gebruikstellen. Dat is de reden waarom een reactor als Dodewaard eerst 40 jaar zal moeten “afkoelen” voordat hij wordt ontmanteld en uit het landschap verdwijnt. Tijdens dit afkoelen wordt de reactor streng bewaakt, omdat het niet de bedoeling is dat mensen radioactief materiaal kunnen stelen of zichzelf (on)bewust blootstellen aan straling.
Het hele proces van afkoelen en bewaken is ook van toepassing op het afval. Het spreekt vanzelf dat dit allemaal erg veel geld kost. Hoe kan kernernergie eigenlijk zo goedkoop zijn als voorstanders claimen?
– Kernenergie is milieuvriendelijk
Om kernenergie op te wekken is uranium nodig dat zal moeten worden opgegraven en gezuiverd. Net zoals het winnen van andere grondstoffen is dit niet zonder impact op het milieu. Er worden grote gaten gegraven, springstof gebruikt en alles wordt vervoerd en verwerkt met machines die meestal gewoon op fossiele brandstoffen lopen. Grondstofwisseling is bijna altijd slecht voor het milieu, en uraniumwinning is geen uitzondering.
Verder is uraniumwinning bewerkelijk omdat er erg veel uraniumerts moet worden opgraven voor een bepaalde hoeveelheid U-235, de isotoop waarop kernreactors lopen. Het scheiden van U-235 van U-238 (verarmd uranium) is complex en vereist wederom veel energie.
Ook wordt “opgebrande” splijtstof op plekken zoals Sellafield en La Hague opgewerkt tot nieuwe brandstof voor reactors. Deze locaties zijn een makkelijk doel van milieuactivisten omdat ze er sinister uitzien en er voor de meeste mensen onbegrijpelijke, geheimzinnige dingen plaatsvinden. Maar uiteindelijk voel je ook wel aan dat dit niet de meest schone installaties zijn. Zo nu en dan lekt er wat of worden dingen onder het tapijt geveegd.
– Kernenergie is CO2-neutraal
En dan nu de grootste leugen die over kernenergie wordt verteld. Het is namelijk helemaal niet CO2-neutraal. Alleen het opwekken van de energie zelf zou je CO2-neutraal kunnen noemen. Het probleem is alleen dat kernenergie afhankelijk is van voorzieningen die dat niet zijn. Uranium wordt opgegraven en verwerkt waarbij in ieder geval het mechanische vervoer gepaard gaat met CO2 uitstoot. Een kerncentrale wordt gebouwd uit beton en materialen die voor het grootste deel zijn gemaakt met CO2 uitstotende processen en vervoer. Eenmaal in werking blijft een kerncentrale afhankelijk van conventionele, CO2 uitstotende processen. Er worden grondstoffen en materiaal aangevoerd, personeel dat met behulp van fossiele brandstoffen naar het werk rijdt, noem maar op…
Kernenergielobbyisten hebben nogal de neiging om wat betreft CO2 uitstoot alleen te kijken naar de energieopwekking op zich en alle ondersteunende processen te vergeten. Op die manier kan je het inderdaad CO2-neutraal of “groen” noemen, het is het gewoon niet.
Ik zie mezelf als behoorlijk sceptisch als het op kernenergie aankomt. Toch ben ik uiteindelijk licht positief over deze soort energie. In deze tijd van onzekerheid over fossiele brandstoffen is het geen slecht idee om energie uit verschillende bronnen te betrekken. Het kan absoluut geen kwaad om in Nederland een paar extra kerncentrales neer te zetten en een uraniumvoorraad aan te leggen, om de energievoorziening ook in de toekomst te waarborgen. Dat zal wel een behoorlijke investering zijn maar het zorgt wel voor meer zekerheid in de tijden die gaan komen.
Wat mij echter stoort is het opportunisme en de hypocrisie van de kernenergielobby. Omdat alles groen moet zijn is kernenergie opeens de perfecte manier van energieopwekking. Energie opwekken is nu eenmaal per definitie vervuilend. Misschien wordt dat probleem nog eens opgelost met kernfusie, maar dat zal nog wel jaren duren…
