Recentelijk is de regelgeving omtrent de milieuzone in Utrecht in werking gesteld. Mensen die met een “oude” auto, dwz. een personen- of bestelauto welke op diesel loopt van voor 1 januari 2001 lopen risico op een boete van €90 als ze in de milieuzone rondrijden.
Vervuiling door autoverkeer is een groot probleem in stedelijke gebieden. Door grote hoeveelheden autoverkeer wordt lokaal veel fijnstof, NOx en andere narigheden uitgestoten, welke vervolgens door mensen worden ingeademd. Dat is een slechte zaak, maar milieuzones in de huidige vorm gaan dit niet oplossen. Het is een mooi voorbeeld van symboolpolitiek: het voelt goed voor de politici en anderen welke voor de invoer verantwoordelijkheid zijn maar is in praktijk geen oplossing.
Waarom is de milieuzone in Utrecht in de huidge vorm slecht idee?
Allereerst is er de vraag of het iets gaat uitmaken. Er rijdt een enorm aantal auto’s rond welke allemaal in min of meerdere mate schadelijke stoffen uitstoten. Of je nu de oude, zwaarder uitstotende auto’s weert of niet, vervuiling is er, en de oorzaak daarvan is de grote hoeveelheid verkeer, niet een minderheid aan oudere auto’s.
Het onderscheid maken gebeurt op onnauwkeurige basis. Er wordt niet gekeken wat een auto uitstoot maar naar het bouwjaar en de gebruikte brandstof. Eventuele filters/katalysatoren e.d. tellen niet mee. Stokoude benzineauto’s mogen gewoon doortuffen.
Het gebied van de milieuzone is grofweg de Utrechtse binnenstad. Nu trekt een stadcentrum altijd verkeer aan en zou dit de effectiviteit van de regels vergroten maar waarom geen ander of groter gebied van de stad? Hebben mensen in buitenwijken dichtbij grote verkeersaders minder recht op schone lucht?
Luchtkwaliteit is een belangrijke issue. Maar als dit aangepakt wordt moet dit ook goed gebeuren. Dat betekent heel simpel het reduceren van de hoeveelheid verkeer in een stad. Politiek gezien is dat echter een minder hip idee omdat er veel weerstand zal zijn tegen het weren van auto’s. Het is ook een ingewikkelde issue aangezien het opzetten en stimuleren van alternatieve vervoersmiddelen veel tijd, geld en een hoop durf vereist. Dergelijke dingen hoef je van de meeste politici niet te verwachten. Dubbel glas in het kantoorpand van de partij installeren of het opruimen van decennia lang dumpen van chemisch afval? Te moeilijk…